Nee zeggen
Er zitten maar 24 uren in een dag en onze energie is maar één keer uit te geven. Dat maakt het erg belangrijk dat we goed opletten waar we onze tijd en energie aan besteden. Wanneer je dit niet doet, kan het je persoonlijke doelen in de weg staan. Wat jij wilt bereiken, is sinds mensenheugenis nog nooit zo bedreigd geweest. Door de sociale media is iedereen verbonden. Dit betekent ook dat iedereen constant aanspraak kan doen op jouw tijd en energie.
Wat maakt nee zeggen moeilijk?
Wat nee zeggen moeilijk maakt, is dat ja zeggen vaak de gemakkelijker optie lijkt. Wanneer je bezig bent met andermans verzoeken, is het niet nodig om bij jezelf na te gaan wat jij wilt. Ja zeggen wordt een masker voor zelfreflectie.
Nee zeggen is ook verbonden aan een veel dieper gelegen reflex, namelijk: het erbij willen horen. Wij zijn kuddedieren en staan er daardoor niet graag alleen voor. Onze eigenwaarde is dan ook voor een groot deel gelinkt aan de mate waarin wij het idee hebben ‘erbij te horen’. Het erbij horen is logischerwijs altijd gericht op iets externs, een groep of een persoon. Antwoorden met een nee voelt daarom vaak alsof je tegen mensen ingaat.
Daarnaast laten wij ons erg beïnvloeden door het gedrag van mensen om ons heen. Dit hoeft niet eens op een actieve manier. Deze reflex is zo sterk dat alleen al de letterlijke afdruk van andermans gedrag in de omgeving al sturend kan zijn. Ken je het fenomeen ‘olifantenpaden’? Dat zijn die paadjes door het gras om je wandel of fietsroute even af te snijden. Of denk aan het beeld van die overvolle afvalbak in het park. Vaak is het daaromheen ook een troep… Onderzoek wijst uit dat op plekken waar het al een troep is, men ook sneller geneigd is om troep te maken.
Een andere reden voor het feit dat nee zeggen lastiger is dan ja zeggen, is het Fear of Missing Out effect (FOMO). We zijn bang om iets te missen. Wanneer jij bijvoorbeeld op sociale media ziet dat al je vrienden naar een feest gaan, ben jij meer geneigd om ook te gaan. Straks mis je immers een geweldige avond. En wanneer je er niet bij bent kan je er ook niet over mee praten. Ook FOMO komt dus deels door de reflex van het erbij willen horen. Daarnaast wordt FOMO veroorzaakt door een denkfout. We zijn namelijk geneigd te denken dat ‘het werkelijkheid worden van onze ideaalbeelden’ ons altijd toevallig in situaties, zomaar opeens, overkomt. Wanneer je dan bijvoorbeeld niet naar het feest gaat, zou je misschien wel de liefde van je leven mislopen! Men vergeet dan even dat de liefde van je leven ontmoeten weinig te maken heeft met het naar een random feest toegaan. Gerichte acties uitzetten om je wensen en dromen werkelijkheid te laten worden, is een veel betere strategie.
Hoe zeg je nee?
- De manier hoe jij een gerichte actie met jezelf communiceert, bepaalt in grote mate de kans van slagen hiervan. Het is belangrijk dat je jezelf in de controlestoel zet. Zeggen: ‘Ik mág geen ja meer zeggen’ zal een stuk minder kans van slagen hebben dan: ‘ik gá geen ja meer zeggen wanneer nee zeggen beter voor mij is’.
- Daarnaast is de manier waarop wij nee zeggen van groot belang. Zo is het zaak om kort en krachtig te zijn. Zodra jij gaat uitleggen waarom je nee zegt, geef je de ander ruimte om op jouw afwijzing in te gaan.
- Ook is het goed om je te beseffen dat je nee zegt tegen het verzoek en niet tegen de persoon. Je hoeft je er dus niet slecht over te voelen. Je bent de ander niks verschuldigd.
- Als laatste is het handig om de ander te helpen met het uitdenken van een alternatieve optie: ‘Nee, ik kan dan niet maar misschien kan je X eens vragen’
Kortom: nee zeggen is lastig maar niet onmogelijk. Als jij de juiste strategie opstelt, kan je jouw diepgewortelde groepsreflex omzeilen. Hopelijk heeft deze blog al iets gedaan in je bewustwording hierover. Ga wijs om met jouw energie en tijd. Thuis, op school of werk, in je vrije tijd en op sociale media. Kies zelf. Kies voor jezelf! En bewandel jouw eigen pad.
PS. Soms is er ook niks mis mee om andermans pad te gebruiken.
Irma
Trainee