“Kun je mij even helpen?”
Ik was 16 en begonnen aan mijn vervolgopleiding. Alles was nieuw en spannend. Elke dag heen en weer met de trein naar Nijmegen. De eerste periode was gestart en ik moest een groot verslag inleveren. De deadline naderde en ik keek naar de kwalificatie-eisen die erbij zaten, maar snapte er niks van. Hoe moest ik dat nou verwerken in het verslag? Iedereen om mij heen leek precies te weten wat ze moesten doen. Dan moet ik dat toch ook gewoon kunnen? Maar hoe meer ik het probeerde uit te vogelen, hoe meer ik vastliep. Tot ik met de staart tussen de benen mijn moeder om hulp vroeg.
Heb jij ook weleens zo’n moment meegemaakt? Waarom is hulp vragen iets wat heel veel mensen moeilijk vinden?
Zelfstandig willen zijn
Ik vroeg aan een collega of ze het makkelijk vindt om hulp te vragen. “Niet echt. Ik heb toch het idee”, zei ze “dat ik eerst moet bewijzen dat ik het zo veel mogelijk zelf kan doen.” Dit is kenmerkend voor het gedachtegoed van de westerse, op de individu gerichte maatschappij waarin we leven. Als je mensen vraagt hoe het gaat, zeggen ze het d- woord. Iedereen lijkt druk te zijn met school, met werk en met sociale activiteiten. Druk zijn en je eigen boontjes kunnen doppen, gaan tegenwoordig hand in hand met zelfstandigheid. Terwijl we diep van binnen best wel sociale wezens zijn. We vinden het fijn om te geven en behulpzaam te zijn. Draai het om: als iemand het moeilijk heeft en jou om jouw hulp vraagt, zou je dan nee zeggen? Niet snel toch? Zelfstandig zijn betekent niet dat je alles alleen moet doen. Niemand is perfect en overal goed in. Samen bereik je veel meer, kan je je voordeel doen met andermans kennis en draag je bij aan geluk.
Kwetsbaar zijn
Om hulp vragen is spannend en eng. Dan word je toch een schietschijf? Je moet jezelf immers kwetsbaar opstellen, want je laat toch soort van zien dat je iets niet alleen kan. Dat vraagt best wat van ons zelfbewustzijn, namelijk acceptatie van dat dingen niet lekker lopen. Misschien voelt het zelfs wel als falen. Vooral als je iemand bent met een groot verantwoordelijkheidsgevoel en alle touwtjes in de handen wil hebben, dan vind je falen het allerergste wat er is. Falen veroorzaakt alarmfase rood in je hersens en allerlei harde oordelen over jezelf vliegen voorbij. Vaak is de angst of schaamte die je daarbij voelt de reden dat je geen hulp durft te vragen. Maar wist je dat wanneer je imperfecties erkent, het niet betekent dat je zwak bent? Door hulp te vragen laat je juist zien dat jíj weet wat jíj nodig hebt om vooruit te komen en dat is heel krachtig.
Schuldgevoel
Als je voelt dat je anderen tot last bent, kan het lastig zijn om hulpvragen te stellen. Juist omdat iedereen zo gehaast en druk is, denk je dat mensen wel iets beters te doen hebben dan zich met jou bezig te houden. Misschien heb je ook vanuit het verleden ervaren dat je afgewimpeld werd wanneer je om hulp vroeg. Dat je het gevoel had dat mensen dachten ‘komt hij/zij weer aan…’ Maar niemand tot last willen zijn, is eigenlijk een zware last voor jezelf. Je blijft in je eentje rondlopen met jouw problemen, waardoor de problemen alleen maar groter en erger kunnen worden. Ook is het heel vermoeiend om jezelf altijd maar niet belangrijk genoeg te vinden. Het lucht op om erover te praten. Jíj ziet je vraag om hulp misschien als een last, maar voor de ander is het juist een compliment, een uiting van vertrouwen en verbinding in jullie relatie. Gedeelde smart is halve smart, mensen vinden het fijn als je vertelt waar je mee zit.
Zeg eens help?
Aan het begin is het misschien lastig en voelt het onwennig, maar alles kan een gewoonte worden. Zonder wrijving is er geen glans. Hulp vragen gaat je uiteindelijk veel voordelen opleveren. Dus wat je nu ook tegenhoudt:
Om hulp vragen betekent niet dat je opgeeft. Het betekent dat je weigert op te geven – Charles Mackesy (boek: De jongen, de mol, de vos en het paard)
Sona
Gedragscoach EEGA Plus